بررسی ایمنوهیستوشیمی وضعیت گیرنده های استروژن و پروژسترون و نشانگر تکثیر سلولی (ki-۶۷) در سرطان پستان

زمینه و هدف: با توجه به شیوع چشمگیر سرطان پستان در جهان و نیز در کشور ما ایران، مطالعات گسترده ای در مورد روشهای تشخیصی و درمانی و عوامل موثر در پیش آگهی آن انجام شده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت میزان تکثیر سلولی و همچنین وضعیت گیرنده هورمون های استروئیدی در سرطان پستان و ارتباط این عوامل با یکدیگر و با سایر عوامل نظیر سن، درگیری گره های لنفاوی و درجه تومور انجام شد.روش تحقیق: این مطالعه تحلیلی- کاربردی در سال 1383 و در بخش پاتولوژی بیمارستان قائم (عج) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. 50 مورد از انواع سرطان های پستان با تشخیص تایید شده هیستوپاتولوژی انتخاب و پس از بازبینی اسلایدهای میکروسکوپی و تهیه برشهای مناسب، رنگ آمیزی اختصاصی، به روش ایمنوهیستوشیمی با نشانگرهای استروژن (er) و پروژسترون (pr) و ki-67 انجام شد؛ سپس اسلایدها جهت تعیین میزان ایمنورآکتیویتی سلول های تومورال با استفاده از سیستم h-score در مورد نشانگرهای er-pr و درصد سلول های مثبت برای نشانگر ki-67 توسط دو نفر متخصص آسیب شناسی بررسی و نتایج آن گزارش شد. داده ها با استفاده از آزمونهای آماری anova و ضریب همبستگی spearman در سطح معنی داری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میزان بروز ki-67، er و pr در افراد مبتلا به سرطان پستان از نوع داکتال مهاجم به ترتیب به طور متوسط %24.25 ± 20.83، 89.62 ± 112.63 و 59.00 ± 100.69 بود. بین بروز ki-67 و pr رابطه معنی دار و مشخصی مشاهده گردید (p=0.05) اما بین ki-67 و er رابطه ای یافت نشد؛ همچنین بین بروز er و pr رابطه معنی داری وجود داشت (p=0.00). میزان ki-67 در سه درجه مختلف سرطان داکتال مهاجم پستان تفاوت معنی داری با یکدیگر نشان دادند (p=0.01). در بین انواع نادر سرطان های پستان، بیشترین درصد بروز ki-67، pr و er در مورد سرطان لبولار مهاجم و کمترین درصد مربوط به سرطان پاپیلری و مدولاری بود.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت نتایج ایمنوهیستوشیمی در پیش آگهی و درمان بیماران و نتایج حاصل، علاوه بر روش صحیح، استانداردکردن گزارش دهی er و pr امری ضروری است.